Μια από τις πιο συχνές ερωτήσεις που μου κάνουν φίλοι, γνωστοί και κυρίως άτομα που ασχολούνται με τον αθλητισμό είναι: Ποιο είναι πιο σωστό τελικά να χρησιμοποιούμε τα κρύα ή τα ζεστά επιθέματα; Πάμε λοιπόν να αναλύσουμε μαζί τις ιδιότητες του κρύου και του ζεστού για να βγάλουμε ένα συμπέρασμα.
Η θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος κυμαίνεται γύρω στους 37,6 º C. H κρυοθεραπεία επιτυγχάνεται όταν η τοπική θερμοκρασία φτάσει στους 13,5 βαθμούς Κελσίου.Οι φυσικές ιδιότητες της κρυοθεραπείας, ανάμεσα σε άλλα είναι η ελάττωση του πόνου, η μείωση του μυϊκού σπασμού, η ελάττωση της κυκλοφορίας και η ελάττωση των χημικών αντιδράσεων του τραυματισμού.
Αντίθετα, για να επιτευχθεί η θερμοθεραπεία, η τοπική θερμοκρασία πρέπει να κυμαίνεται στους 40 με 44 βαθμούς Κελσίου. Οι φυσικές ιδιότητες της θερμοθεραπείας είναι η αύξηση της κυκλοφορίας, η χαλάρωση του μυϊκού συστήματος, η αύξηση του ρυθμού επούλωσης και η μύωση του μυϊκού σπασμού. Και κάπου εδώ είναι που τα πράγματα περιπλέκονται. Πώς γίνεται οι φυσικές ιδιότητες, αυτών των πολύ χρήσιμων εργαλείων της φυσικοθεραπείας να είναι τόσο παρόμοιες, ενώ το κάθε είδος θεραπείας να χρησιμοποιείται σε διαφορετικές χρονικές περιόδους μετά από κάποιο τραυματισμό;
Μετά από κάποιο τραυματισμό και την ξαφνική εμφάνιση του πόνου (acute pain), όταν ακόμα η περιοχή υποφέρει από ερυθρότητα, θερμότητα και οίδημα οι γιατροί συστήνουν το ακρωνύμιο Κ.Α.Π.Α. δηλαδή Κρυοθεραπεία, ανάρροπη θέση, περίδεση και ανάπαυση. Αυτό συνήθως συστήνεται σε επιφανειακούς τραυματισμούς όπως η θλάση, το κτύπημα από πτώση ή από κάποια σύγκρουση κ.α. Σε τέτοιες περιπτώσεις και για τις επόμενες 48-72 ώρες χρησιμοποιείται κατά κόρων η κρυοθεραπεία.
Αντίθετα η θερμοθεραπεία χρησιμοποιείται σε χρόνιους πόνους (chronic pain) όπως οι αυχεναλγίες, οι πόνοι στη μέση, νευραλγίες κ.α. Χαρακτηριστικό αυτού του πόνου είναι η εν τω βάθη αίσθησή του, που είτε υπάρχει στο ίδιο σημείο για πολύ καιρό , είτε επανεμφανίζεται χωρίς όμως να υπάρχει κάποιο σημείο φλεγμονής.
Τέλος, το ζεστό χρησιμοποιείται μετά από οποιαδήποτε προπόνηση, για αύξηση της αιμάτωσης και της ευλυγισίας, ενώ το κρύο μετά από την προπόνηση για αποφυγή του πιασίματος και μείωση του κινδύνου εμφάνισης συνδρόμων υπέρχρησης.
Από τα πιο πάνω, θα συμπεραίναμε ότι το κρύο χρησιμοποιείτε αμέσως μετά από ένα τραυματισμό λόγω της ιδιότητάς του να δημιουργεί αγγειοσύσπαση στην περιοχή και να μειώνει το οίδημα και τη φλεγμονή. Επίσης, η ελάττωση της θερμοκρασίας μειώνει την αγωγιμότητα των νευρώνων της περιοχής προς το νωτιαίο μυελό με αποτέλεσμα και τη μείωση της αίσθησης του πόνου.
Το ζεστό από την άλλη, θα λέγαμε ότι προωθεί την υπεραιμία, μειώνει τον χρόνιο πόνο, αυξάνει την ελαστικότητα της περιοχής και μειώνει το μυϊκό σπασμό με την τοπική υπερθερμία της περιοχής.